Γενικά:
 Συνίσταται η πρώτη επίσκεψη στον οδοντίατρο να γίνεται στην ηλικία των 18 μηνών, ώστε να αξιολογηθεί ο κίνδυνος ανάπτυξης τερηδόνας.

Πολλοί γονείς έχουν την πεποίθηση ότι τα παιδικά δόντια δεν πειράζει εάν σαπίσουν, γιατί θα αλλαχθούν. Αυτό δεν είναι σωστό, διότι:

1.    Η υγεία των παιδικών δοντιών είναι προϋπόθεση για την υγεία των μόνιμων. Όταν ένα παιδικό δόντι έχει γύρω του μικρόβια είναι πολύ πιθανό το αντίστοιχο μόνιμο να παρουσιάσει προβλήματα ή ακόμη και να μην μπορέσει να ανατείλει στο στόμα, αφού οι ρίζες των παιδικών δοντιών είναι σε στενή επαφή με τα μόνιμα δόντια που έρχονται από κάτω.
2.    Πολλά παιδικά δόντια παραμένουν στο στόμα του παιδιού για αρκετά χρόνια μέχρι να αλλαχθούν. Όλο αυτό το διάστημα είναι ανούσιο το παιδί να ταλαιπωρείται από πόνους, παυσίπονα και τυχόν αντιβιώσεις.
3.    Τα παιδικά δόντια εκτός των άλλων, διατηρούν και τον χώρο στον οποίο θα βγει αργότερα το αντίστοιχο μόνιμο δόντι. Εάν η δομή των παιδικών δοντιών καταστραφεί από τερηδόνα, είναι πιθανόν να προκύψουν στο μέλλον ορθοδοντικά προβλήματα (τα μόνιμα δόντια να είναι στραβά) και το παιδί να πρέπει να βάλει σιδεράκια που αλλιώς θα είχε αποφύγει.


Πολφοτομές (παιδικές απονευρώσεις)
Η πολφοτομή είναι είδος ενδοδοντικής θεραπείας που γίνεται συχνά στους νεογιλούς γομφίους όταν η τερηδονική βλάβη έχει φτάσει μέχρι τον πολφό (νεύρο) του δοντιού. Γίνεται θεραπεία κατά κάποιο τρόπο στο μισό δόντι ενώ οι ρίζες αφήνονται ως έχουν προκειμένου να απορροφηθούν αργότερα και να αποπέσει το δόντι φυσιολογικά. Η πολφοτομή είναι μια σχετικά απλή διαδικασία που διαρκεί όσο ένα σφράγισμα και ολοκληρώνεται σε μία επίσκεψη.
Ο οδοντίατρος συγκεκριμένα αφαιρεί το  επάνω μέρος του νεύρου του δοντιού (πάνω από τη ρίζα)το οποίο ειναι συνήθως και αυτό που φλεγμαίνει. Το υπόλοιπο μέρος του νεύρου παραμένει άθικτο. Στην ουσία γίνεται θεραπεία στο μισό δόντι.Το σημείο στο οποίο κόβεται και αφαιρείται το νεύρο του δοντιού,καλύπτεται με ειδικό υλικό,το οποίο προάγει την επούλωση του δοντιού. Παράλληλα το υλικό αυτό διατηρεί ζωντανό το υπόλοιπο νεύρο στις ρίζες του δοντιού. Οι ρίζες του δοντιού,καθώς μένουν άθικτες,σιγά σιγά απορροφούνται και το δόντι από πέφτει φυσιολογικά.

Ορθοδοντική στα παιδιά
 H Ορθοδοντική για παιδιά πραγματώνεται με τη χρήση μηχανισμών, κινητών & ακίνητων.

Κινητοί Μηχανισμοί
Είναι μηχανισμοί που μπαίνουν και βγαίνουν από το στόμα του ασθενή κατά βούληση. Συνήθως χρησιμοποιούνται σε μικρή ηλικία, στις θεραπείες πρώτης φάσεως, καθώς και στο τέλος της θεραπείας για λόγους συγκράτησης.

• Μηχανισμός προολίσθησης κάτω γνάθου: Χρησιμοποιείται όταν η κάτω γνάθος είναι υποπλαστική, ή όταν η θέση της είναι οπισθιέστερη του φυσιολογικού.
• Μηχανισμός διεύρυνσης άνω γνάθου:  Χρησιμοποιείται σε περιπτώσεις στενού άνω οδοντικού τόξου.
• Συγκρατητικοί μηχανισμοί:  Χρησιμοποιούνται για τη συγκράτηση του αποτελέσματος στο τέλος της ορθοδοντικής θεραπείας. 

Φθορίωση δοντιων στα παιδιά

Το φθόριο είναι ένα ιχνοστοιχείο το οποίο περιέχεται με φυσικό τρόπο στο νερό συχνά και σε τροφές. Δεν είναι φάρμακο, ούτε θεραπεύει τα στοματικά νοσήματα. Είναι όμως ένα θαυμάσιο προληπτικό μέτρο κατά της τερηδόνας.
Πώς βοηθά στην πρόληψη της τερηδόνας;
Δεν επιτρέπει την απασβεστίωση των δοντιών (την απώλεια δηλαδή  αλάτων από την αδαμαντίνη, κοινώς σμάλτο)
Ενισχύει την ενασβεστίωσή τους καθιστώντας έτσι σκληρότερη επιφάνεια του δοντιού, η οποία είναι λιγότερο διαλυτή στα οξέα που παράγονται στο στόμα κατά τη διάρκεια της λήψης της τροφής.
Το φθόριο αναστέλλει το μεταβολισμό των μικροβίων της τερηδόνας.
Δυστυχώς όμως, το μεγαλύτερο ποσοστό του ελληνικού πληθυσμού δεν λαμβάνει το επαρκές φθόριο με το πόσιμο νερό (βρύσης ή εμφιαλωμένο), γι΄αυτό πρέπει να επωφελούμαστε της δράσης του φθορίου από άλλες πηγές.
Ο οδοντίατρος  θα σας καθορίσει την ποσότητα και τους τρόπους με τους οποίους χρειάζεται να λαμβάνετε το φθόριο.

Με ποιούς τρόπους μπορεί να πάρει φθόριο κάποιο παιδί:
1)Στο σπίτι, με την χρήση οδοντόκρεμας, στοματικού διαλύματος ή και συμπληρωμάτων φθορίου υπό μορφή δισκίων (ο οδοντίατρος θα σας υποδείξει αν είναι απαραίτητα, καθώς και την ποσότητα) και
2)στο οδοντιατρείο με τις φθοριώσεις 1-4 φορές το χρόνο.

Πότε ξεκινάμε να χρησιμοποιούμε οδοντόκρεμα με φθόριο:
Μετά την ηλικία των 3-4 ετών, για να είναι σε θέση το παιδί να μην την καταπίνει.

Τί είναι η φθορίωση:
Είναι η εφαρμογή φθορίου στα δόντια είτε σε μορφή βερνικιού που αλείφεται με πινελάκι, είτε σε μορφή τζελ ή αφρού μέσα σε ειδικά δισκάρια (μασελάκια).
Το τζελ που χρησιμοποιείται για τη φθορίωση, λόγω της πυκνής συγκέντρωσής του σε φθόριο δημιουργεί μια «αποθήκη» φθορίου στο σάλιο το οποίο διατηρείται σε ψηλά επίπεδα και δρα στα δόντια μέχρι και για 6 μήνες.
Γίνεται κάθε 6μηνο ή χρόνο από τον οδοντίατρο ή και κάθε τρίμηνο (σε περίπτωση όπου το παιδί εμφανίζει αυξημένο κίνδυνο για ανάπτυξη τερηδόνας).
Οι τοπικές εφαρμογές φθορίου μειώνουν την τερηδόνα σε ποσοστό μέχρι και 45% με την προϋπόθεση ότι γίνονται σε τακτά χρονικά διαστήματα όπως αναφέραμε πιο πάνω.

Είναι επικίνδυνο για την υγεία μας το φθόριο:
Οποιαδήποτε ουσία "μπαίνει" στον οργανισμό μας –π.χ. σίδηρος, ιώδιο, βιταμίνες Α και D, οξυγόνο, ακόμα και το νερό- μπορεί να είναι επιβλαβής σε μεγάλες δόσεις, αλλά ωφέλιμη ή και απαραίτητη σε χαμηλές δόσεις.
Το ίδιο ισχύει και για το φθόριο. Ιδιαίτερα στην Ελλάδα όπου το νερό δεν περιέχει ικανοποιητική ποσότητα φθορίου ο κίνδυνος για λήψη μεγάλης ποσότητας φθορίου είναι πολύ μειωμένος.
Ο οδοντίατρος θα σας καθορίσει το κατάλληλο και ασφαλές ατομικό σχέδιο χρήσης φθορίου.

Προληπτικές Καλύψεις οπών και σχισμών των δοντιών (Sealants)
Είναι  ένα σημαντικό προληπτικό μέτρο ενάντια στην τερηδόνα των δοντιών. Πρόκειται για διαφανείς ή αδιαφανείς υγρές ρητίνες,που “γεμίζουν” τις οπές και σχισμές των μασητικών επιφανειών των οπισθίων δοντιών. Σε αυτά ακριβώς τα σημεία μένουν τα υπολείμματα των τροφών και αναπτύσσεται η τερηδόνα.  Μετά την εφαρμογή τους τα μικρόβια και οι τροφές δεν μπορούν πλέον να εγκατασταθούν και να παγιδευτούν εκεί δημιουργώντας τερηδόνα.
Οι οπές και σχισμές των δοντιών είναι οι περιοχές όπου παρατηρείται αυξημένη συχνότητα ανάπτυξης τερηδόνας ιδιαίτερα την περίοδο αμέσως μετά την ανατολή των δοντιών στο στόμα.
Η τοποθέτησή τους είναι εύκολη και γίνεται σε μία επίσκεψη. Πρώτα καθαρίζεται και προετοιμάζεται (αδροποιείται) η μασητική επιφάνεια του δοντιού με ένα ειδικό βουρτσάκι και στη συνέχεια τοποθετείται του υλικό χωρίς να τροχιστεί το δόντι και χωρίς να απαιτείται αναισθησία.
Συνήθως  τα  δόντια  που  προστατεύουμε  με  αυτόν  τον  τρόπο  είναι  οι  πρώτοι  μόνιμοι  γομφίοι  (εξαρίτες). Αυτά είναι τα  πιο  σημαντικά δόντια για  τη  μάσηση,  ανατέλλουν  στην  ηλικία  των  6  ετών (πίσω απόταυπάρχοντανεογιλά)καιείναιταδόντια που εμφανίζουν τη  μεγαλύτερη  πιθανότητα  να  χαλάσουν  αν  δεν προστατευθούν.Γι’αυτό  πρέπει  να  προστατεύονται  πάντα.  Επίσης  οι  καλύψεις  μπορούν  να  τοποθετηθούν  στους  δεύτερους  μόνιμους  γομφίους  που  ανατέλλουν  στο  στόμα  σε  ηλικία  12  περίπου  ετών, καθώς  και  σε  κάθε  νεογιλόδόντι  που  έχει  μεγάλες  οπές  και  σχισμές  και  επομένως  αυξημένο  κίνδυνο  ναεμφανίσει  τερηδόνα.
Έχει βρεθεί ότι οι περισσότερες τερηδόνες παρουσιάζονται συνήθως τα πρώτα χρόνια μετά την εμφάνιση των δοντιών στο στόμα.  Γι’ αυτό οι προληπτικές καλύψεις πρέπει να τοποθετούνται μετά την ανατολή των πρώτων και δεύτερων μονίμων γομφίων, δηλαδή στην ηλικία των 6-7 και 12-13 ετών. Αυξημένο τερηδονικό κίνδυνο εμφανίζουν τα νεογιλά οπίσθια δόντια στην ηλικία των 3-5 ετών, ιδιαίτερα σε παιδιά με διατροφή πλούσια σε σάκχαρα και υδατάνθρακες.
Έρευνες έχουν δείξει ότι οι προληπτικές καλύψεις διαρκούν πολλά χρόνια (πάνω από 5-10  χρόνια) εφόσον τοποθετηθούν σωστά. Τα δόντια προστατεύονται αποτελεσματικά για όσο διάστημα διατηρούνται και παραμένουν στη θέση τους.